Kiedyś zajechałem na lubińskie baseny miejskie. Ale co mają baseny wspólnego z tytułową cukrownią i to w dodatku w Lubinie? Otóż całkiem sporo – śpieszę wyjaśnić, posłuchajcie…

Niedaleko Lubina, w odległości około 25 kilometrów, w kierunku na Ścinawę, Wołów, w maleńkich Konarach w roku 1802 powstała pierwsza na świecie cukrownia tłocząca cukier z buraka cukrowego autorstwa Franza Karla Acharda.

To był przełom. Dotychczas udawało się zrafinować z trzciny cukrowej cukier w maksymalnie 18%, podczas gdy z buraka cukrowego udało się to w ponad 21%.

Trzeba też przy tym pamiętać, że kolejne lata przyniosły niewiarygodny postęp techniczny, a pozyskiwanie cukru z buraków cukrowych potrzebowało właśnie impulsu, związanego z infrastrukturą przemysłową. I o ile pierwsze dostawy do tychże maleńkich Konar odbywały się jeszcze konno, a buraki cukrowe dostarczane były zwykłymi wozami drabiniastymi, o tyle rozwój dróg, kolejnictwa i w tej dziedzinie spowodował ogromny przeskok cywilizacyjny.

Wnikliwy czytelnik zapewne pamięta, że w roku 1869 w Lubinie powstała linia kolejowa ( wraz ze zburzonym w tym roku budynkiem dworca kolejowego) a więc powstała nowoczesna infrastruktura transportowa. Bardzo szybko połączono te dwa fakty, wykorzystując sprzyjającą koniunkturę i w taki to sposób bezpośrednio przy torach ( dzisiejsza ul. Kolejowa) w roku 1881 powstała nowoczesna cukrownia zdolna dzienne przerabiać ponad 25 ton buraków cukrowych. Ciekawostką jest, iż powstała częściowo na bazie istniejącej wcześniej gorzelni.

Nie jest celem tego artykułu wnikliwe przedstawienie historii lubińskiej cukrowni (kiedyś o tym napiszę), dodać jednak należy, że nie przetrwała wojennej zawieruchy i po 64 latach działalności przestała istnieć. Choć jeszcze w latach 50-tych podejmowano próby wskrzeszenia produkcji. Pojawił się nawet Zarząd „Państwowej Cukrowni Lubin”- ale tylko na papierze.

A co z naszymi byłymi basenami na RCS?

Otóż, w cyklu produkcji czystego cukru, na jednym z etapów obrabiana surowca, masa buraczana ma konsystencję płynnego soku, który należy przechowywać w dużych zbiornikach. I to są nasze byłe miejskie baseny przy ul. Odrodzenia! Wybudowane jak widać już w 1881 roku. Ot ciekawostka.

Kto wiedział, że idąc na kąpielisko, wypoczywa na terenie cukrowni, w zbiornikach na płynny cukier. Ciekawy sposób zagospodarowania niecek poprzemysłowych… J Szkoda, że już nieczynnych.

Był też tzw. „Basen Sowi”, były też „Baseny na Małomicach”. Był pierwszy w Lubinie kryty basen „Na zakręcie”, był „Zalew Małomicki”. Były.

Basen Małomicki – Zapomniany przez Boga i ludzi. Kiedyś często tam bywałem. To była wycieczka na cały dzień. Brało się jedzenie i picie, wsiadało do autobusu i jechało przez całe miasto. (red.)

lubin-nasza-przyszloscia.pl

Autor: Marcin Owczarek

lat 49, Wykształcenie wyższe, mgr dziennikarstwa i komunikacji społecznej, manager, przedsiębiorca, Prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubińskiej, Kustosz Muzeum im. Jana Wyżykowskiego, regionalista, autor książek i dziesiątków artykułów o historii Lubina i okolic, biegacz – amator, maratończyk (Biegająca Kasta Miedziowego Miasta).

Lubin Naszą Przyszłością!